Chapter 8—Kukomena Muli Klistu

KUSANDUKA kwa moyo kutucita kuti tube bana ba Leza mu Baibele kwaambwa kuti nkuzyalwa. Alimwi, kula kozyanisigwa mbuli imbuto yakasyangwa a mwanalumi. Munzila iliboobu aabo basanduka kuya kuli Klistu bali, mbuli “bana bazyalwa lino,” ku “Komena” muciimo cabwa nalumi a bukaintu muli Jesu Klistu. 1 Pita 2 : 2; Ba Efeso 4 : 15. Nakuba kuba mbuli imbuto mbotu zyakasyangwa mu muunda, kuti zikomene zizyale micelo. Ayizaya uwamba kuti baya “kwiitwa kuti masamu a bululami, kusyanga kwa Mwami, kuti alumbaizigwe.” Ayizaya 61 : 3. Aboobo kulanga mubuumi bwa kuzyalwa munyika, kulajanwa kulailila, kuti kutugwasye kuteelela maseseke a tusimpe twabuumi bwa moza. Mk 47.1

Busongo boonse bwa muntu a luzyibo loonse tazikonzyi kupa kupona nakuba kucintu ciniini cakalengwa. Kwiinda mulike mubuumi Leza mwini mbwaakapa, kuti naciba cisamu, naba munyama a pone. Aboobo nkwiinda mulike mubuumi buzwa kuli Leza kuti buumi bwa moza buzyalwe mu myoyo ya bantu. Cita muntu “wazyalwa kuzwa kujulu”, takwe kuba mutoli wabuumi Klistu mbwaakazyila kupa. Johani 3 : 3. Mk 47.2

Mbuli mbo kuli ku buumi, mbubona mbokubede akukukomena. Ngu Leza uleta zisyukwa (Zimenenwa) kuti zikomene a malubaluba kuti azyale. Nguzu zyakwe nzezicita imbuto kuti ikomene, “kutaanguna kutalika munsonje, eelyo kwazwa bbaba, eelyo popwe lyoonse lyakomena.” Maako 4 : 28. Musyinsyimi Hosiya uwamba kuti a Israeli, uya kukomena mbuli lubaluba. “Baya kukomena mbuli mapopwe, alimwi bakakomene mbuli masaansa.” Hosiya 14 : 5, 7. Jesu ula twaambila kuti, “a muyeeye malubaluba mbwa komena.” Luka 12 : 27. Tusyangwa a malubaluba tatu komeni mbuli ku yanda kwato, na ziba nguzu zyato, pesi tula tambula ooko nku kona Leza nkwa katupa kuti tucite buumi bwato. Mwana takonzyi ku cita ku komena kwakwe, anguzu zyakwe, na kuba kuyanda kwakwe. Kunyina nConga wa cita anguzu zyako omwini, na kuba kuyanda kwako kuti ujane ku komena kwa moza. Kasyangwa, mwana toonse tula komena ku zintu zizingulukide ntuto zitupa buumi bwato, luwo a zuba, a kulya zyoonse zintu eezi nzibotu ku kanyama ku kasyangwa (kasamu) mbuli Klistu mbabede kuli baabo basyoma muli mguwe. Nku salala kwabo kutamani,” “izuba lyabo alimwi nintobo yabo.” Ayizaya 60 : 19; Ziimbo 84 : 11. Uya kuba mbuli mume ku bana Israeli.” “Uya kuboola ansi mbuli mvula atala abwizu bwaa jugwa.” Hosiya 14 : 5; Ziimbo 72 : 6. Walo meenda a kupona, insima ya Leza, izwa kujulu, kupa kupona ku nyika.” Johani 6 : 33. Mk 47.3

Mucipego ca Mwana aakwe cibotu, Leza wa kaiyanga nyika yoonse a luse lupati luli kasimpe mbuli luwo lweendeenda ku zinguluka nyika. Boonse bapona a kupona ooku kwaapegwa baya kupona, baka komene muciimo ca bulombwana a bu kaintu muli Jesu Klistu. Mk 48.1

Lubaluba no lilanga ku zuba, kuti mitunga zuba ipe bubotu kuli ndilyo, aboobo twa unka ku Zuba lya Bululami, kuti kusalala kwa mujulu kusala zye alindiswe, kuti ciimo cesu cibe mu mukozyano wa Klistu. Mk 48.2

Jesu ula yiisya naamba kuti, “A mukale muli ndime, Ambebo muli ndinywe. Mbuli mutabi mbu takonzyi ku zyala micelo lwawo wini, cita wa jatilila kucisiko; kunyina nco munga mwacita nywebo, cita mwakala muli ndime. Kunze lyangu kunyina nco munga mwacita.” Johani 15 : 4, 5. Musyoma muli Klistu, kuti mupone buumi busetekene, mbuli mutabi ukomena a cisiko a kuzyala micelo. Kuzwa kuli nguwe munyina buumi. Mu nyina nguzu zya ku koma masunko na kuba ku komena mu luse a mukusetekana. A mu kale muli nguwe, kuti mukomene. Ku jana buumi bwanu kuzwa kuli nguwe, tamu kanetuki, muya kuzyala micelo. Muya kuba mbuli musamu usya ngidwe munsi a milonga. Mk 48.3

Bamwi ba jisi muzeezo wa kuti ba cite lubazu lwa mulimo balike. Ba ka syoma muli Klistu a kulekelelwa kwa cinyonyoono, pesi lino bayanda nguzu zyabo beni kuti bapone kabotu. Pesi boonse balaanguzu zili boobo baya kwaalilwa. Jesu uwamba kuti, “Kunze kwangu ku nyina nco muya ku cita.” Ku komena kwesu mu luse, ku komana kwesu, bu sebenzi bwesu, zyoonse zisyoma ku swaangana kwesu a Klistu. Nku swaangana anguwe, mazuba oonse, a ziindi zyoonse, a ku kala muli nguwe, kuya ku tucita kuti tukomene mu luse. Tali mulengi buyo pesi mu manizyi wa lusyomo lwesu. Klistu ngwa kutaanguna, ngwa masimpilo, alimwi ngwa lyoonse. Ulaa ndiswe, takuli ku matalikilo a ku masimpilo kwa mulimo wesu kulike, pesi mu malyatilo aanzila yoonse. Davida uwamba kuti, “Mwami mu bika kumbele lyangu lyoonse, nkaambo uli ku kuboko kwangu kwa lulyo, nseka zwisyigwi pe.” Ziimbo 16 : 8. Mk 49.1

Sena mulalibuzya, “Nja kukala buti muli Klistu?” Munzila nji yona njo ka mutambula kutaanguna. “Nkaambo kaako mbuli mbo mwaka mutambula Jesu Klistu Mwami, amweende muli nguwe.” “Ululeme uya kupona a lusyomo.” Ba Koleso 2:6; Ba Hebulayo 10 : 38. Mwaka lipa lwanu nobeni kuli Leza, kuba bakwe ba setekene, ku musebenzela a ku muteelela, alimwi Klistu mwaka mutambula mbuli Mufutuli wanu. Tee mwakali ku konzya kuli salazya nobeni kuzwa mu conyonyoono, na kuba kusandula myoyo yanu, pesi mu kulipa lwanu kuli Leza, mwaka kondwa kuti walo a kaambo ka Klistu waka zicita zintu zyoonse kuli ndinywe. A lusyomo mwakaba bokwa Klistu, a lusyomo muya ku komena muli nguwe, mukupa a mukutola. Muleelede kupa koonse, myoyo yanu, nguzu zyanu, a kusebenza kwanu, mulipe lwanu kuli nguwe a kuteelela milawo yakwe, alimwi mu bweze koonse, Klistu, uli muzileleko zyoonse, kukala mu myoyo yanu, a be nguzu zyanu, abe bululami bwanu, abe mugwasyi wanu utamani, a ku mupa nguzu zya kuteelela. Mk 49.2

Kolyaaba lwako kuli Leza cifumofumo, ooyu ube mulimo wako wa ku taanguna. Kupaila kwako akube, “Ko nditola, O Mwami, mbuli wako. Ndabika mizeezo yangu ku matende aako. Ko ndi sebenzya mazuba oonse mu mulimo wako. Ko kala andime, mulimo wangu aube muli nduwe.” Ooyu mulimo wa mazuba oonse. Cifumofumo comwe comwe ulyaabe lwako kuli. Leza a kaambo ka buzuba oobo. Upe mizeezo yako yoonse kuli nguwe, kuti ibwezegwe na kuba kupegwa mbuli ku yanda kwa- kwe. Mazuba a mazuba upe buumi bwako kuli Leza, aboobo buumi bwako bunoya bu bambwa mu buumi bwa Klistu. Mk 49.3

Buumi buli muli Klistu mbuumi bwa ku lyookezya. Kula konzya kubula kuliteelela kunjaanji, pesi kuleelede kube kusyoma kuumwine kwa kasimpe. Lusyomo lwanu taluli muli ndinywe, luli muli Klistu. Buteteete bwanu buli swaangene anguzu zyakwe, kutazyiba kwanu kuli mu busongo bwakwe, kubula nguzu kwanu kuli mu nguzu zyakwe zitamani. Aboobo ta mweelede kuli syoma lwanu, mutauleki muzeezo ube ulike pe, mulange kuli Klistu. Muzeezo ube mu luyando lwakwe, ube mu bubotu, ube mu kulondoka, kwa ciimo cakwe. Klistu mu kuli tolaansi kwakwe, Klistu mu kusalala a mu kusetekana kwakwe, Klistu mu luyando lwakwe lutamani, eeci nciiyo muku pona kwa moza. (muntu.) Mu ku muyanda, a mu ku mwiiya, koonse ooku ku syoma ali nguwe caku maninina, kuti mu sandulwe mube mu mukozyano wakwe. Mk 50.1

Jesu uwamba kuti, “Amu kale muli ndime.” Aaya mazwi apa muzeezo wa ku lyookezya, muzeezo uta pilauki, muzeezo wa kasimpe. Alimwi ula tamba, “A mu boole kuli ndime, Nja kumupa ku lyookezya,— Mateyo 11 : 28, 29. Mazwi a mwiimbi alaamba muzeezo nguwena: “A mu lyookezye mu Mwami, mu mu lindile ca busicamba.” Ayizaya ulapa kusinizya, “Mukuumuna a mu kusyoma nguzu zyanu moziya kuba.” Ziimbo 37 : 7; Ayizaya 30 : 15. Ku lyookezya ooku taku janwa mu butolo, nkaambo mu kutamba kwa Mufutuli cisyomyo ca ku lyookezya cili swaangene a kwiitwa kwa kusebenza. “A mubweze joko lyangu, muya kujana ku lyookezya.” Mateyo 11: 29. Moyo ulyookezya ca ku maninina muli Klistu uya kusyomeka alimwi uya kuba anguzu mu kubelekela Klistu. Mk 50.2

Muzeezo nouli ulike, uli zwide kuli Klistu, matalikilo anguzu a buumi. Mbuli mbuuli mulimo wa Satani kuzwisya muzeezo kuzwa ku Mufutuli, aboobo usinkila ku swaangana a ku kanana kwa moza a Klistu. Ku komana kwa nyika, kuba mbwa ku buumi a zilijazyo a kuusa, a milandu yaba mwi, nayiba milandu yako a kutalondoka kwako, nakuba kulini, nakuba kuli boonse uya kusola kunyona mizeezo yabo. Muta sweki a kulaiiila kwakwe. Banji banji balaa mizeezo ba yanda kupona muli Leza, lyoonse ula basololela kuti bapone mumilandu a mu buteteete bwabo, mu ku bandaanya kuzwa kuli Klistu, wa syoma kuti uya ku koma. Tutali syomi lwesu tobeni a ku komana mu ku yanda a kuyoowa kuti naa tuya kufutulwa. Zyoonse eezi zizwisya moza kuzwa ku mwiinzo wa nguzu zyesu. Kopa moza kuli Leza kuti aubambe, usyome muli nguwe. Ukanane alimwi uyeeye Jesu. Kuli yanda akube muli nguwe. Kosiya ku ndonaika koonse; ko zwisya kuyoowa kwako. U wambe a mu positoli Paulu kuti, “Ndapona; pesi nseli Ndime, ngu Klistu upona muli ndime; buumi mbwe mpona lino mubuzani ndapona a lusyomo lwa Mwanaa Leza, waka ndi yanda, waka lipa lwakwe mwini a kaambo kangu.” Ba Galantiya 2 : 20. A mu lyookezye muli Leza. Ulaa nguzu zya kuba mba ceeco coonse nco mwa bika kuli nguwe. Kuti mwali bika mu maanza aakwe, uya ku mucita kuti mube bakomi kwiinda, kwiinda muli nguwe waka muyanda. Mk 50.3

Klistu naa katola ciimo ca muntu, waka bubika buntu kuli nguwe a ntambo ya luyando ita kakosolwi na ziba nguzu zilibuti cita kusala kwakwe muntu mwini. Satani lyoonse una kubika zintu kumbele lyesu ziya kutu cita kuti tukosole intambo eeyi, kusala kulyandaanya lwesu tobeni kuzwa kuli Klistu. Aawa tuleelede kula ngisisya, a kulwana, a kupaila, kuti kubule cititutole kuti tusale uumbi mwami, nkaambo lyoonse tulaangulukide ku kucita ooku. Pesi meso eesu a twaabike ali Klistu, walo uya kutubamba. Akulanga kuli Jesu, tuli futukide. Ku nyina cinga ca tuzwisya kuzwa mu maanza aakwe. Mukati muku mu langa lyoonse, twa “sandulwa mu mukozyano nguwena kuzwa ku bulemu a bulemu, mbu bona mbuli Moza wa Mwami.” Ba 2 Kolinto 3 : 18. Mk 51.1

Munzila njiyona eeyi basiciiya ba kutaanguna baka jana mukozyano wa mufutuli uyandika. Basiciiya aabo noba kateelela mazwi a Jesu, bakali teelela kuti bala mu yanda. Ba kayeeya, baka jana, baka mucilila. Bakali anguwe mu nganda, ciindi cakulya, a mu nkanda, a mu muunda. Bakali anguwe mbuli basiciiya bala mwiiyi wabo mazuba oonse bakali kwiiya ziiyo zizwa kuli nguwe zisetekene zya kasimpe. Bakali kula ngika mbuli batwanga kuli nguwe, kuti bayiiye mulimo wabo. Aabo basiciiya bakali bantu “mbuli ndiswe mu kuyeeya koonse.” Jakobe 5 : 17. Bakali jisi ciindi ca kulwana a cinyonyoono cili mbubona buyo. Bakali ku luyanda luse mbu bona buyo, kuti ba pone buumi busetekene. Mk 51.2

Awalo Johani, siciiya uyandika, walo watimaninine kuba a ciimo cili mbuli ca Mufutuli tanaa ka cijana buyo ciimo cibotu. Tanaa kali muyumu buyo alimwi a kuba kuya ndisisya kwa ku lemekwa kulike, pesi wakala anguzu, alimwi kali muzili jazyo zinjaanji. Pesi mbuli mbo caka tondeezegwa ciimo ca Usetekene kuli nguwe, waka bubona bubi bwakwe, waka tolwaansi a luzyibo. Nguzu a kubikilila, nguzu a buteteete, bupati a kulitolaansi, waka tolwaansi a luzyibo. Nguzu kubikilila, nguzu a buteteete, bupati a kulitolaansi, waka zijana mu buumi bwa mazuba oonse bwa Mwanaa Leza, bwaka vuzya moza wakwe a ku kankamana a luyando. Mazuba a mazuba moyo wakwe lyoonse wakali kuli Klistu, kuya kusikila ciindi naakaswekelwa Mwami wakwe. Zili jazyo a kuyanda kunyema kwaka pegwa ku nguzu zya Jesu zibamba. Kuyiigwa kwa Moza Usetekene kwa lyoonse kwaka lengulula moyo wakwe. Nguzu zya luyando lwa Klistu zya kabika ku sanduka kwa ciimo. Oobu mbo buiumbu bwa kasimpe bwa ku swaangana a Jesu. Klistu wakala mu moyo, ciimo coonse cilasanduka. Moza wa Klistu, luyando lwakwe, luteteesya moyo, lulela moza, a kubusya mizeezo a luyando kuli Leza a julu. Mk 51.3

Klistu naa kaunka ku julu muzeezo wa busyu bwakwe waka cili a basiciiya bakwe. Bwa kali busyu bwakwe mwini, bwa kazwide luyando a kusalala. Jesu, Mufutuli, iwakeenda, iwakakanana, iwa kapaila ambabo, iwa kakanana lusyomo a kukomana ku myoyo yabo, lyoonse mulumbe wa kuumuna wakali mu mulomo wakwe, naa katolwa kuzwa kuli mbabo kuya kujulu, ku kanana kwa jwi lyakwe kwaka boola kuli mbabo bangele nobaka mutambula. “A mulange ndaandinywe lyoonse, kuya kusikala ku mamanino anyika.” Mateyo 28 : 20. Wa kaunka kujulu mu ciimo ca muntu. Bakali zyi kuti wakali kumpela a cuuno ca Leza, ucili mweenzinyina, ucili Mufutuli wabo, alimwi inkumbu zyakwe ta zina sanduka, waka cili jisi kupenga kwa muntu. Wakali kuli tondeezya kumbele lya Leza bulumbu bwa bulowa bwakwe bubotu, a kutondeezya maanza a matende a zilonda (zicisa), kuyeezya muulo ngwaa kalumbula kuli baabo mbaa ka nununa. Bakali zyi kuti wa ya kujulu kuya ku babambila zilawo, uya kuboola alimwi, a ka batole lwakwe mwini. Mk 52.1

Noba kaswaangana antoomwe, naa kabasiya, bakali kuya ndisisya kutondeezya kulomba kwabo kuli Usyi mu zina lya Jesu. Mu muswaangano baka paila a kuyoowa, a kwiindulula cisyomyo. “Coonse cina buti nco muya kulomba kuli Taata mu zina lyangu, uya kumupa. Kuti ka ku nyina nco mwakalombede mu zina lyangu: a mu lombe, muya kucitambula kutegwa ku komana kwanu ku kavule.” Johani 16 : 23, 24. Baka tandabika janza lya lusyomo kwiinda, a ku komana kupati. “Ngu Klistu wakafwa, inhya, wakazikwa alimwi, lino uli kukuboko kwalulyo kwa Leza, walo utwiiminina.” Ba Looma 8 : 34. Mulalilo mupati waka baleta kubusyu bwa Mukomanisyi, walo Klistu ngwa kaamba kuti, “uya kuba muli ndinywe.” Alimwi wakaamba kuti. “Kuli luleme kuli ndinywe kuti ngunke; nkaambo kuti nseunki, Mukomanisyi taka booli kuli ndinywe; pesi kuti ndaa unka, Nja ku muntuma kuli ndinywe.” Johani 14 : 16, 17. Kuzwa ceeco ciindi kwiinda mu Moza, Klistu wakali ku kala mu myoyo ya bana bakwe. Kuswaangana kwabo anguwe kwakali munsi munsi kwiinda naakali aambabo. Kusalala, luyando, a nguzu zya ku kala muli mbabo Klistu waka zitondeezya kuli mbabo, kuti bantu, baka babona, “baka kankamana, baka bazyiba, kuti bakaali a Jesu.” Ncito 4 : 13. Mk 52.2

Coonse eeco Klistu ncaakali kuyanda kuli basiciiya bakwe, ula yanda kuti cibe ku bana bakwe mazuba aano; nkaambo mu kupaila kwa masimpilo, ankamu nsyoonto ya basiciiya ya kamuzingulukide, wakati, “Nse pailili baaba balike pe, pesi nda pailila abaabo baya ku kondwa kuli ndime akaambo kaku ka mbauka kwabo.” Johani 17 : 20. Mk 53.1

Jesu waka tupailila, waka lomba kuti tube muntu omwe anguwe, walo mbuli mbali muntu womwe a Usyi. Nku swaangana kubotu kuli buti kuli boobo! Mufutuli waka lyaamba kuti, “Mwana ku nyina ncanga wacita alike;” “Taata uu kala muli ndime, ngu cita mulimo.” Johani 5 : 19; 14 : 10. Kuti Klistu ka kala mu myoyo yesu, uya kusebenza muli ndiswe “a kuyanda alimwi a ku cita luyando lwakwe lubotu.” Ba Filipo 2 : 13. Tuya kusebenza mbuli mbwa kasebe nza, tuya kutondeezya luwo ndulona buyo. Mukati muku muyanda a ku kala muli nguwe tuya “ku komena muli nguwe mu zintu zyoonse, walo mutwe Klistu.” Ba Efeso 4: 15. Mk 53.2